W dniu 26 kwietnia 1986 w bloku energetycznym numer 4 elektrowni atomowej w Czarnobylu dochodzi do awarii reaktora jądrowego. Wybuch wodoru, pożar oraz rozprzestrzenienie się substancji promieniotwórczych zmieniło okolice elektrowni na zawsze.

Wyjazd do zamkniętej zony był dla mnie marzeniem. Marzeniem tak silnym, że wraca się do niego po czterech latach. Co zmieniło się w strefie przez te lata? Jak wygląda poziom promieniowania? Czy nowy sarkofag został już zbudowany? Na szczęście znalazłem odpowiedzi na te pytania.

Sławutycz (ukr. Славутич)

Pierwszy rozdział tej opowieści zaczyna się w mieście pracowników elektrowni, które zostało zbudowane po awarii. Centrum miasta jest przykładem socrealizmu. Oddalając się od niego możemy zauważyć, że architektura wygląda bardzo specyficznie w poszczególnych częściach miasta. Kwartały zostały zaprojektowane zgodnie z jednym ze stylów republik ZSRR.

Z tego właśnie miejsca rusza elektryczna, eksterytorialna kolejka, która wiedzie przez Białoruś prawie pod sam reaktor. Rano na jednym z peronów ustawia się sporo ludzi, którzy chcą dojechać do pracy do elektrowni. Dojazd trwa około 50 minut.

Linia kolejowa prowadzi nas przez dzikie i nienaruszone przez człowieka mokradła, lasy, pola oraz rzeki. Wiedzie również częściowo przez tereny Białorusi. Przejeżdża również przez duży stalowy most nad rzeką Dniepr.

Pociąg wjeżdża do metalowej hali zrobionej z blachy falistej. Dalej czeka już tylko kontrola paszportów i przepustek. Zazwyczaj udaje się ją sprawnie przejść. Spacerując długim korytarzem dostajemy się do autobusu, który podwiezie pod sam blok elektrowni numer 4 oraz pomnik ku pamięci Likwidatorów.

Pod sarkofagiem

Prace są w toku. Widać jak powstaje nowy budynek sarkofagu. Wielka stalowa konstrukcja rzuca się od razu w oczy. Kiedy zostanie ukończony osiągnie 108 metrów wysokości oraz 260 metrów szerokości. Wygląda naprawdę imponująco i robi wrażenie. Polecam obejrzeć animację budowy nowego sarkofagu. Koniec budowy planowany jest na rok 2015.

Teren samej elektrowni jest ogrodzony. Przed bramą zarejestrowaliśmy promieniowanie na poziomie 2,57 µSv/h. Czy to dużo, czy mało? Wystarczy spojrzeć poniżej na diagram przygotowany przez Krzysztofa Wojciecha Fornalskiego (Autor jest doktorantem w IPJ w Świerku).

A jak się ma stary sarkofag? Wytrzymał on naprawdę długo przez tyle lat. Zmiana jaką szybko da się zauważyć to nowy komin wentylacyjny na dachu sarkofagu. Wkrótce znany i rozpoznawalny nam wszystkim stary komin zostanie rozebrany. To ostatni gwizdek, aby zobaczyć budynek takim jakim go pamiętamy.

Czas odwiedzić miasteczko Czarnobyl oraz Prypeć. Ale to już inny rozdział tej historii.